Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΛΙΘΟΥ

Ένα θεμελιώδες ερώτημα είναι ο λόγος για τον οποίο οι αρχαίοι τέκτονες, που ανέπτυξαν τις περίπλοκες συμβολικές δομές της ηθικής και φιλοσοφικής διδασκαλίας που τώρα γνωρίζουμε ως θεωρητικό τεκτονισμό, επέλεξαν να βασίσουν το σύστημά του σε στοιχεία όπως το επάγγελμα του οικοδόμου, τα εργαλεία και οι μύθοι του. Στην ανάπτυξη ενός "ιδιαίτερου συστήματος ηθικής καλυμμένου με αλληγορίες και πλαισιωμένου με σύμβολα" θα μπορούσαν να έχουν χρησιμοποιηθεί εξίσου καλά και άλλες δραστηριότητες.

Το επάγγελμα όμως του λιθοδόμου και το υλικό του (η πέτρα) έχουν τόσο βαθιά, εκτεταμένη και καθολική σημασία και υποδηλώσεις, ώστε η επιλογή ήταν όχι μόνο δικαιολογημένη, αλλά και αναπόφευκτη.

Η πέτρα είναι από τους προϊστορικούς χρόνους, το κύριο υλικό που χρησιμοποιείται για να χτίσει και εξωραΐσει σημαντικές δομές, όπου η στερεότητα και η μονιμότητα είναι οι κυρίαρχες απαιτήσεις. Η πέτρα έγινε παραδειγματική της σταθερότητας, της σκληρότητας και της αντοχής σε όλες τις γλώσσες του κόσμου, καθώς μεταφέρει ένα πλούτο συμβολικής έννοιας, με πολλές βαθιά ριζωμένες ψυχολογικές και ιστορικές σχέσεις και προτάσεις.

Η πέτρα ήταν κατά πάσα πιθανότητα το πρώτο υλικό που χρησιμοποιήθηκε από τον πρωτόγονο άνθρωπο. Τα πρώτα χονδροειδή εργαλεία ήταν απλές ακατέργαστες πέτρες που χρησιμποιήθηκαν για να σφυρηλατήσουν, να κόψουν και να αλέσουν. Το πρώτο μεγάλο βήμα που έκανε ο άνθρωπος προς τον πολιτισμό ήταν η αλλαγή χρήσης των φυσικών λίθων προς τα πελεκημένα ή γενικότερα κατεργασμένα μέσα και βέλη, με τις βελτιωμένες τέμνουσες άκρες ή τη δυνατότητα χρήσης μιας λαβής. Από αυτή την πράξη, της τροποποίησης της πέτρας πριν τη χρησιμποιήσει ως εργαλείο, ο άνθρωπος έγινε homo faber (κατασκευαστής) και άρχισε να διαμορφώνει το περιβάλλον του, αντί να είναι ο παθητικός δέκτης αυτών που η φύση είχε να του προσφέρει.

Οι πέτρες όχι μόνο χρησιμοποιήθηκαν ως εργαλεία, αλλά έγιναν το αντικείμενο του σεβασμού των πρωτόγονων ανθρώπων, η επιβίωση των οποίων εξαρτήθηκε από αυτές. Το τρίψιμο και το λάξεμα των λίθων είναι μία γνωστή, πανάρχαια δρστηριότητα του ανθρώπου. Στην ε4υρώπη έχουν βρεθεί "ιερές πέτρες" σε σπηλιές που τις είχαν φυλάξει οι άνθρωποι από τη λίθινη εποχή.